Specifieke competenties en eigenschappen van een Vertrouwenspersoon
Om te voldoen aan het profiel van een vertrouwenspersoon dient deze over een aantal specifieke competenties en eigenschappen te beschikken. In de eerste plaats is een vertrouwenspersoon toegankelijk, empathisch en beschikt hij over de nodige dosis lef. Daarnaast is hij een onafhankelijke en strategisch denker die in staat is de verschillende belangen te onderscheiden. Een vertrouwenspersoon weet in conflictueuze situaties te opereren en kan afstand houden van de casuïstiek.
Om aan het profiel van vertrouwenspersoon te voldoen is een goed gevoel voor gedrag van mensen, onderlinge verhoudingen en voor organisatiecultuur noodzakelijk. Bovendien moet de vertrouwenspersoon situaties die ongewenste omgangsvormen veroorzaken, kunnen doorgronden. Een vertrouwenspersoon kan oordeelvrij doorvragen naar het doel van de melder en de wegen die de melder zou willen bewandelen. De vertrouwenspersoon moet hiervoor beschikken over een goed reflectievermogen en is in staat zijn om goede heldere feedback te geven. Hij is bestand tegen omgevingsdruk en houdt zich nauwgezet aan sociale, ethische en professionele normen en waarden.
Specifieke vaardigheden van een Vertrouwenspersoon
Voor een succesvolle uitvoering van het vertrouwenswerk heeft de vertrouwenspersoon met het juiste profiel een aantal specifieke vaardigheden nodig. Een vertrouwenspersoon moet niet alleen goed kunnen luisteren maar ook kunnen zwijgen. Integriteit, betrouwbaarheid en communicatieve vaardigheden zijn cruciaal, evenals organisatiesensitiviteit en strategisch inzicht. Een vertrouwenspersoon reflecteert op eigen gedrag en standpunten en kan een bijdrage leveren aan het reflecteren van anderen op het gedrag en de omgang met elkaar. Hij kan een geanonimiseerd verslag schrijven en aanbevelingen doen aan het management. De vertrouwenspersoon beheerst signalerings- en adviesvaardigheden en heeft het analytisch vermogen om beleidsmatige adviezen te geven over integriteit, gezondheid en veiligheid. De vertrouwenspersoon moet in staat zijn om overtuigende, heldere presentaties te geven.
Inzicht en kennis van een Vertrouwenspersoon
De vertrouwenspersoon heeft inzicht in sociale verschijningsvormen als discriminatie, geweld en agressie, (seksuele) intimidatie, pesten en conflicten. Hij heeft kennis van klachtenprocedures, klachtencommissies en de Arbowet. Hij kent zijn bevoegdheden en verantwoordelijkheden en de organisatiestructuur waarin de functie wordt uitgeoefend. Om deze vaardigheden te blijven ontwikkelen en aan het profiel vertrouwenspersoon te blijven voldoen, houdt de vertrouwenspersoon zijn of haar actuele kennis op peil door het lezen van vakliteratuur, het bezoeken van congressen en het volgen van trainingen en intervisie.