Om te voldoen aan het profiel van een vertrouwenspersoon, moet hij of zij over een aantal specifieke competenties en eigenschappen beschikken. In de eerste plaats is een vertrouwenspersoon toegankelijk, empathisch én beschikt hij of zij over de nodige dosis lef. Ook is een vertrouwenspersoon een onafhankelijke en strategisch denker die verschillende belangen kan onderscheiden. Een vertrouwenspersoon weet in conflictsituaties te opereren en kan goed afstand houden van de casuïstiek. Dat is in de basis het functieprofiel van een vertrouwenspersoon.
De eigenschappen die in het profiel vertrouwenspersoon passen
Om aan het profiel van vertrouwenspersoon te voldoen is een goed gevoel voor gedrag van mensen, onderlinge verhoudingen en voor organisatiecultuur een noodzaak. Bovendien moet de vertrouwenspersoon situaties die ongewenste omgangsvormen veroorzaken, goed kunnen doorgronden. In de rol van vertrouwenspersoon moet je oordeelvrij kunnen doorvragen naar het doel van de melder en de wegen die hij of zij wil bewandelen. Daarom moet de vertrouwenspersoon een goed reflectievermogen hebben en in staat zijn om goede heldere feedback te geven. De vertrouwenspersoon kan goed tegen omgevingsdruk. Bovendien is hij of zij precies: vooral in sociale, ethische en professionele normen en waarden.
Welke vaardigheden moet je voor een functie als vertrouwenspersoon hebben?
Om vertrouwenswerk succesvol te kunnen doen, bezit de vertrouwenspersoon met het juiste profiel ook specifieke vaardigheden. In deze functie moet een vertrouwenspersoon bijvoorbeeld niet alleen goed kunnen luisteren maar ook kunnen zwijgen. Integriteit, betrouwbaarheid en communicatieve vaardigheden zijn cruciaal. Net als organisatiesensitiviteit en strategisch inzicht. Een vertrouwenspersoon reflecteert trouwens ook op eigen gedrag en standpunten. Hij of zij kan bovendien een bijdrage leveren aan het reflecteren van anderen op het gedrag en de omgang met elkaar.
Ook signaleren hoort bij het functieprofiel van een vertrouwenspersoon
De rol van vertrouwenspersoon vraagt meer. Hij of zij kan bijvoorbeeld een geanonimiseerd verslag schrijven en aanbevelingen doen aan het management. En beheerst signalerings- en adviesvaardigheden. Bovendien heeft iemand met de functie vertrouwenspersoon het analytische vermogen om beleidsmatige adviezen te geven over integriteit, gezondheid en veiligheid. De vertrouwenspersoon moet in staat zijn om overtuigende, heldere presentaties te geven. Dit hoort allemaal bij de rol van een vertrouwenspersoon.
Profiel vertrouwenspersoon en de omgeving
Een vertrouwenspersoon heeft inzicht in sociale verschijningsvormen zoals discriminatie, geweld en agressie, (seksuele) intimidatie, pesten en conflicten. Hij of zij heeft kennis van klachtenprocedures, klachtencommissies en de Arbowet. Hij of zij kent de eigen bevoegdheden en verantwoordelijkheden. Net als dat de vertrouwenspersoon de organisatiestructuur goed kent waarin de functie wordt uitgeoefend. Deze vaardigheden moet de vertrouwenspersoon blijven ontwikkelen. Alleen zo kan hij of zij aan het profiel vertrouwenspersoon blijven voldoen. Daarvoor houdt de vertrouwenspersoon zijn of haar actuele kennis op peil door het lezen van vakliteratuur, het bezoeken van congressen en het volgen van trainingen en intervisie.
